Kapalı Bypass ve Açık Bypass Nedir? Farkları Nelerdir?
Kapalı kalp ameliyatı, göğüs yan duvarından meme altından, ya da meme üstünden küçük kesi yapılarak kaburgalar arasından girilerek yapılan koroner by-pass işlemidir. Açık kalp ameliyatı ise göğüs ön yüz kemiğinin (İman tahtası) kesilerek yapılan koroner by-pass ameliyatıdır.
Kapalı Bypass Nedir?
Halk arasında kapalı bypass olarak bilinen yöntem tıbbi olarak minimal invaziv olarak adlandırılır. Kapalı kalp ameliyatı, göğüs ön kemiği ortadan yarılmadan ve küçük kesilerle gerçekleştirilen bir ameliyattır. Açılan küçük kesiler aracılığı ile kaburgalar arasından kalbe ulaşarak gerekli işlemler gerçekleştirilmektedir. Kapalı by-pass işleminde kemi ya da kaburga kesme işlemi yoktur. Kaburgalar aralanarak ameliyat bu aralıktan gerçekleştirilir. Kesiler sol meme altı ya da sol meme üstü gibi farklı farklı yerlerden açılabilmektedir. Hangi bölgeden kesi yapılacağına cerrahınız karar verebilir.
Açık Bypass Nedir?
Sternum (İman tahtası) adını verdiğimiz göğüs ön duvar kemiği kesilerek yapılan koroner baypas ameliyatına halk arasında açık by-pass denmektedir. Bu ameliyat normalde yıllardır kalp cerrahlarının yaptığı standart ameliyattır ve cerrah eğitimleri bu ameliyat tekniği ile yapılır. Son yıllarda özellikle toplumun istekleri, kemiğin kesilmesinin uzun iyileşme süreci alacağı, kemiğin kaynama problemleri ve enfeksiyon geliştiğinde tedavisinin çok meşakkatli ve uzun olması bu tekniğin yerini daha küçük kesiklerin kullanıldığı ve kemik kesme ya da kırma işleminin olmadığı minimal invaziv yöntemlere (Kapalı by-pass) yönelinmesine sebep olmuştur. Ancak bazı koroner by-pass ameliyatlarında yine vazgeçilmez olan bir yöntemdir.
Açık ve Kapalı Bypass Arasında Bulunan Farklar Nelerdir?
Öncelikle şunu belirtmekte fayda var. Kalp ameliyatlarında hangi tekniğin kullanılacağı, tercih edileceği doktorunuzun yapacağı testler ve analizler sonucunda vereceği karara göre değişebilmektedir. Hasta için hangi yöntem daha sağlıklı ise onu tercih etmek, doktorunuzun tavsiyesini dinlemek önem arz etmektedir.
Kapalı bypassta bulunan kesiler açık bypass ameliyatına göre daha küçük olduğu için enfeksiyon riski daha az bulunmaktadır. Ve kapalı bypassta bulunan kesilerin küçüklüğü iyileşme sürecinin de hızlı olması konusunda avantaj sağlamaktadır. Kapalı bypassta yara iyileşmesinin çabuk olması diyabet hastaları için de avantaj sağlamaktadır.
Açık bypass ameliyatında kesiler büyük olduğu ve göğüs ön kemiği açıldığı için hareketler kontrollü ve kısıtlı olmalıdır. Yatarken, yürürken, eşya alırken, kalkarken hareketler kontrollü olmalıdır. Aynı zamanda açık bypassta uzun süren öksürük nöbetleri, hapşırık bazı durumlarda göğüs kemiğinin stabilitesini bozarak kaynama problemlerine sebep olabilmektedir.
Kapalı bypassta kesiler küçük olduğu için açık bypass ameliyatına göre estetik açıdan avantajlı bir durum sağlar.
Kapalı bypass ameliyatı küçük kesiklerden ameliyatı yapmak nedeni ile açık by-pass ameliyatına göre biraz daha uzun sürmektedir. Ancak kapalı by-pass tecrübesi olan cerrahlarda süreler iki yöntemde de hemen hemen aynı düzeye gelmiştir.
Açık bypass ameliyatında göğüs kafesi açıldığı için en az altı hafta sırt üstü yatmak önerilmektedir. Sağa ya da sola yatmak kemiğin kaynamasına engel olabilmektedir. Hastanın yatağa yatıp kalkması daima bir yardımcı ile olmalıdır ve oturup kalkarken kollarını kullanmamalıdır. Kendi başına tuvalete gitmesi söz konusu olmamaktadır. Yine hasta araç kullanıyorsa kendi aracını ancak 6-8 hafta sonunda kullanmasına izin verilebilir.
Kapalı by-pass ameliyatından sonra hasta servise çıktığı andan itibaren kendi başına hareket etmesine izin verilir ve yatıp kalkma ve oturmasını kendi başına yapabilir, tuvalet ihtiyacını yardım almadan kendi başına giderebilir. Kollarını dilediği gibi kullanabilir. Sırt üstü yatmak zorunda değildir ve istediği yöne yatışına izin verilir. Aracını ameliyattan 15 gün sonra kendinin kullanmasına izin verilir.
Açık bypass ameliyatı ve kapalı bypass ameliyatında riskler bulunmakla birlikte kişinin yaşına, sağlık durumuna, daha önce geçirdiği operasyonlara vb. durumlara göre bu riskler değişkenlik gösterebilmektedir.
Kapalı by-pass ameliyatında yapılan işlemler birebir açık by-pass ameliyatında yapılan işlemlerle aynıdır. Açık ameliyatlarda by-pass yapılan her damara kapalı by-pass ameliyatında da by-pass yapılabilir. Arkadaki damarlara ulaşamama diye bir durum söz konusu değildir. Tüm damarlara kapalı yöntemle by-pass yapılmaktadır.
