Damar Sertliği (Ateroskleroz) İle Kalp-Damar Kaynaklı Ölümler Ve Tüm Sebepli Ölümler Arasında Nasıl Bir İlişki Vardır?
Damar Sertliği ve Ölüm Riski Arasındaki İlişki
Damar sertliği, arterlerin (büyük kan damarlarının) duvarlarının sertleşmesi ve kalınlaşması durumuna verilen isimdir. Bu sıkıntı genellikle arteriyel sertlik olarak adlandırılır ve çoğunlukla yaş ile artar. Damar sertliği, kalp-damar hastalıkları ve genel sağlık üzerinde önemli etkilere sahip olduğu bilinmektedir.
Dünyada ve Türkiye’de birincil ölüm nedeni hala kalp ve damar sistemi bozukluklarıdır ve bunun ana sebebi damar sertliğidir (Ateroskleroz).
Damar sertliğine sebep olan ana risk faktörleri şunlardır:
I- Değiştirilebilir risk faktörleri
- Dislipidemi
– Hiperkolesterolemi
– HDL kolesterol düşüklüğü
2- Hipertansiyon
3- Sigara
4- Diabetes mellitus
II- Değiştirilemeyen risk faktörleri
1- Yaş
2- Cinsiyet
3- Kalıtım
Damar sertliğine sebep olan minör risk faktörleri:
1- Hipertrigliseridemi
2- Obezite
3- Fiziksel aktivite azlığı
4- Stres
Kalp-Damar Kaynaklı Ölümler
- Kalp Krizi ve İnme: Damar sertliği, damar duvarlarında plak birikimine yol açabilir. Bu plaklar damarların iç çeperlerini daraltabilir veya tıkayabilir, bu da kalp krizi veya inme gibi ciddi problemlere sebebiyet verebilir.
- Kalp Yetmezliği: Damar sertliği, kalbin daha fazla çalışmasına ve bu nedenle zaman içinde zayıflamasına yol açar. Bu durum kalp yetmezliği riskini artırır ve kalp-damardan kaynaklanan ölümlere yol açar.
Tüm Sebepli Ölümler
Damar sertliği, genel sağlık durumunu kötü etkileyebilir ve tüm nedenlere bağlı ölüm riskini artırabilir. Bu riski ortaya çıkartan sebeplerin başında aşağıdaki durumlar gelmektedir:
- Hipertansiyon ve Yüksek Kan Basıncı: Damar sertliği genellikle yüksek kan basıncı ile ilgilidir. Yüksek kan basıncı, kalp-damar hastalıkları riskini artırır ve genel sağlık durumunu kötü etkileyebilir. Bu durum, tüm sebeplere bağlı ölüm riskini artırabilir.
- Organ Hasarı: Damar sertliği, vücuttaki atardamarların olduğu tüm organlara zarar verebilir. Özellikle kalp, böbrek, beyin, göz ve diğer birçok organların beslenmesini bozarak bu organlar üzerinde olumsuz etkilere sebep olur. Bu organ hasarları, tüm sebeplere bağlı ölüm riskini artırdığı değerlendirilmektedir. Aynı zamanda ekstremitelere kan akımını zayıflatarak ayaklarda iyileşmeyen yaralar ve gangren ile sonuçlanan durumlara sebep olabilir.
Sonuç olarak
Damar sertliği, kalp-damar hastalıkları ve genel sağlık üzerinde önemli etkilere sahiptir. Kalp-damar kaynaklı ölümler ile damar sertliği arasında doğrudan bir ilişki vardır, çünkü sertleşmiş damarlar kalbin ve diğer organların sağlıklı beslenmesine mani olarak düzgün çalışmasını engelleyebilir. Aynı zamanda, tüm sebepli ölümler arasında da damar sertliği ile ilişkili risk faktörleri bulunmaktadır. Bu nedenle, damar sertliğinin yönetimi ve önlenmesi, genel sağlık durumu ve yaşam süresi üzerinde olumlu etkiler sağlayabilir.